Apa Itu Penilaian (Valuation)? Bagaimana Ia Berfungsi dan Kaedah yang Digunakan

Maksud:
Penilaian ialah proses menganggarkan nilai semasa atau nilai yang dijangkakan bagi sesuatu aset atau syarikat.

Apa Itu Penilaian?

Penilaian ialah proses di mana seorang penganalisis menggunakan penyata kewangan terkini sesebuah syarikat untuk menentukan nilai semasa atau nilai masa depannya. Banyak teknik digunakan dalam penilaian. Antara metrik yang dinilai termasuk pengurusan syarikat, struktur modal, prospek keuntungan masa depan, dan nilai pasaran asetnya.

Analisis fundamental sering digunakan dalam penilaian, tetapi beberapa kaedah lain juga digunakan seperti Capital Asset Pricing Model (CAPM) atau Dividend Discount Model (DDM).

Poin Utama

• Penilaian ialah proses kuantitatif untuk menentukan nilai saksama aset, pelaburan, atau firma.
• Syarikat boleh dinilai secara mutlak (absolute basis) atau perbandingan (relative basis) berbanding syarikat atau aset lain.
• Pelbagai kaedah boleh digunakan, dan setiap satunya mungkin menghasilkan nilai yang berbeza.
• Penilaian boleh berubah dengan cepat disebabkan pendapatan korporat atau peristiwa ekonomi.
• Walaupun kuantitatif, penilaian tetap melibatkan andaian dan input subjektif.

Memahami Penilaian

Penilaian berguna untuk menentukan nilai saksama sekuriti berdasarkan harga yang sanggup dibayar pembeli dan diterima penjual secara rela. Harga pasaran saham atau bon ditentukan apabila ia diniagakan di bursa.

Nilai intrinsik merujuk kepada nilai sebenar sekuriti berdasarkan prospek masa depan atau atribut syarikat, tanpa mengira harga pasaran. Di sinilah penilaian digunakan—untuk menilai sama ada sesuatu saham terlebih nilai (overvalued) atau kurang nilai (undervalued).

Jenis Model Penilaian

1. Absolute Valuation Models

• Fokus hanya pada asas syarikat: dividen, aliran tunai (cash flow), kadar pertumbuhan.
• Tidak membandingkan dengan syarikat lain.
• Contoh model:
  • Dividend Discount Model (DDM)
  • Discounted Cash Flow (DCF)
  • Residual Income Model
  • Asset-based Model

2. Relative Valuation Models

• Bandingkan syarikat dengan syarikat lain yang serupa.
• Gunakan gandaan/nisbah seperti P/E (Price-to-Earnings).
• Contoh: Jika syarikat A ada P/E lebih rendah daripada pesaing, ia mungkin undervalued.
• Lebih mudah dan cepat berbanding absolute valuation.

Kaedah Penilaian

🔹 Kaedah Perbandingan (Comparables Method)

• Bandingkan dengan syarikat dalam industri sama.
• Gunakan transaksi lepas syarikat serupa.
• Kaedah berasaskan aset: jumlahkan nilai aset – liabiliti.
• Nota: Tidak sesuai guna kaedah aset untuk syarikat perundingan; lebih sesuai guna DCF.

🔹 Discounted Cash Flow (DCF)

• Nilai berdasarkan aliran masuk & keluar tunai pada masa depan.
• Guna kadar diskaun (discount rate) → biasanya kadar faedah atau pulangan minimum yang diharapkan.
• Digunakan dalam penilaian saham (contohnya Gordon Growth Model).
• NPV (Net Present Value) positif → pelaburan dianggap wajar.

🔹 Precedent Transactions Method

• Bandingkan dengan syarikat serupa yang baru dijual.
• Banyak digunakan dalam urus niaga penggabungan & pengambilalihan (M&A).

Bagaimana Keuntungan Mempengaruhi Penilaian

• EPS (Earnings Per Share) = Keuntungan untuk pemegang saham biasa ÷ jumlah saham biasa beredar.
• P/E Ratio = Harga pasaran sesaham ÷ EPS.
• Digunakan untuk menilai sama ada saham mahal atau murah berbanding industri/market.
• Nisbah lain seperti EV/EBITDA juga digunakan.

Kelemahan Penilaian

• Terlalu banyak teknik → boleh mengelirukan pelabur baru.
• Tiada satu kaedah yang terbaik untuk semua industri.
• Hasil berbeza untuk kaedah berbeza walaupun syarikat sama.
• Penganalisis kadangkala memilih kaedah yang paling “menguntungkan” hasilnya.

Contoh Penilaian

• Market Capitalization: Harga saham × jumlah saham beredar.
  • Contoh: Harga saham = RM10, jumlah saham = 2 juta → Market Cap = RM20 juta.

Bagaimana Mengira Penilaian?

• Pelbagai cara, bergantung pada apa yang dinilai.
• Contoh asas: Nilai Aset – Liabiliti = Nilai Syarikat (asset-based valuation).

Tujuan Penilaian

• Menentukan nilai sebenar aset atau syarikat.
• Sebab umum:
  • Mencari pelabur
  • Menjual/membeli syarikat
  • Jual aset tertentu
  • Pengeluaran rakan kongsi
  • Tujuan pewarisan

Kesimpulan

Penilaian ialah proses penting untuk menentukan nilai aset atau syarikat. Ia membantu pembeli dan penjual membuat keputusan harga yang adil.
Penilaian amat penting dalam dunia M&A dan pertumbuhan syarikat.
Terdapat pelbagai kaedah penilaian, masing-masing ada kelebihan dan kelemahan, bergantung pada industri serta tujuan penilaian.